Dec 3, 2012
በኬኒያ የስደት “ኬዝ” ጋገራ
ሰላም ወዳጄ እንዴት ሰነባበቱልኝ…!?
ይቺ ጨወታ ለአዲሳባዋ ፍትህ (አዲስ ታይምስ) ተልካ ነበር። ታድያ እርስዎስ ለምን ታመልጥዎታለች!?
ዛሬም ወደ ኬኒያ ይዤዎት ልሄድ ነው። “አረ አንከራተትከን!” ብለው ቅር እንዳይሰኙብኝ ጥሩ ጥሩ ጨዋታዎች ስላሉ እንዳያመልጥዎ ብዬ ነው።
ኬኒያ ዘልቀን ከመግባታችን በፊት ስለ ሀገራችን ጉዳይ አንድ አስተያየት ለመስጠት ተነሳሽነቱ አለኝ። እኔ የምለው የአቡነ ጴጥሮስ ሀውልት ሊፈርስ ነው የሚለው ነገር የምር ነው ማለት ነው። መንግስታችን መቼም ማፍረስ ብርቁ አይደለም። እውነቴን ነው የምለው ላለፉት ከሃያ የሚበልጡ አመታት በሳቅ ሲያፈርሰን አይደል እንዴ የከረመው…!? አሁን ደግሞ ሀውልታችንን ሊያፈርስው መሆኑን ስንሰማ ባለፈው ጊዜ ልምዱ ነው ወይስ አዲስ ስልጠና ወስዶ ነው ብዬ ጠይቄያለሁ!
ሎሬት “ኦቦ” ፀጋዬ ገብረ መድን ጉዱን አላየ ያኔ በርሱ ጉርምስና ዘመን አንድ ጀብራሬ ሀውልቱ ጥግ ሽንቱን እየሸና “አንተ ድንጋይ እሸናብሃልሁ… ጓደኞችህ የተባሉትን እሺ ብለው በማርቸዲስ ሲንፈላሰሱ አንተ ይኸው እምቢ ብለህ ድንጋይ ሆነህ ቀረህ! እሸናብሃለሁ” ሲለው ከጀብራሬው ጋር “ድንጋይ አይደለም አትሸናበትም” እያለ እንዳልተፋለመ፤ አሁን የባሰባቸው ጀብራሬዎች ሀውልቱን ሊያፈርሱት መሆኑን ቢሰማ ቢኖርም በብስጭት መሞቱ አይቀርም ነበር። አንድ የፌስ ቡክ ወዳጃችን “ፀጋዬ ይቺን ሰዓት” ስትል ሸጋ ግጥም ገጥማ ተመልግቻለሁ… እኔም አቅም አጥቼ እንጂ ይሄንን ሳይ ግጥም ብቻ ሳይሆን ቡጢም ብጋጠም ደስታዬ ነበር… ግን ፈራሁ…! እሸሸግበት ጥግ አጣሁ! እፀናበት ልብ አጣሁ… “ባከሽ እመብርሃን ይብቃሽ፣ ባክሽ ምስለ ፍቁር ወልዳ… ፅናት ስጪኝ እንድካፈል የእናቴን የኢትዮጵያን ፍዳ፣ ከነከሳት መርዝ እንድቀምስ ከነደደችበት እቶን የእርሷን ሞት እኔ እንድሞታት፣ ገላዋ ገላዬ እንዲሆን።… አዎን፣ ብቻዬን ነኝ ፈራሁ እፀናበት ልብ አጣሁ።…” ብለው ለሀገራቸው የተሰዉ አባት ሀውልት ሲፈርስ ማየት እውነትም ግጥም ብቻ ሳይሆን ቡጢም ያጋጥማል….!
ኢህአዴግ ግን የሚገርመኝ መመስገን ለምን እንደማይፈለግ “ጎሽ አበጃችሁ” መባልን ለምን እንደሚፀየፍ ነው። የባቡር ግንባታ ስራ መጀመር እጅግ ደስ የሚያሰኝ ነገር ሆኖ ሳለ የማይነኩትን ከመንካት ትንሽ ዘወር አድርጎ ድምፁን ሳያሰማ መስራት ሲችል ግረግር መፍጠር በጣም ያስደስተዋል። ድሮስ በግርግር የገባ ምን መላ አለው እንዳይሉ… ካሉም ይበሉ።
የኔ ነገር ኬኒያን ደጅ አቁሜ የሀገር ወሬ ላይ ተጠመድኩኝ አይደል ይቅርታ ኬኒያዬ… በነገራችን ላይ ኬኒያ በከተማዋ ውስጥ ዘመናዊ ባቡር መጠቀም እንደጀመረች መቼለታ በኢቲቪ ሰምቻለሁ። እርስዎም ወይ ከእኔ ወይ ከኢቲቪ ሳይሰሙት አይቀሩም… ለባቡሩ ስትል ሀውልት ማፍረሷን ግን አልሰማሁም…
ሌላ በነገራችን ላይ ከአቡኑ ሀውልት ጋር የተያያዘ የዚሁ ቀጣይ የሚመስል ጨዋታ በኢሳት ድረ ገፅ ላይ ታገኙታላችሁ።
እንቀጥል… በኬኒያ የስደት “ኬዝ”…
“ኬዝ” ይህንን ቃል በዚህ መልኩ ለመጀመሪያ ግዜ የተዋወቅበሁት “ምን አለኝ ሀገሬ” ብዬ ስደት ከወጣሁ በኋላ ነው። ቆይ ቆይ… እዚች ጋ አንዲት ጨዋታ መጣች… አንድ ወዳጃችን ነው። በሀገሩ ጉዳይ ምርር ብሎት መታወቂያው ላይ ዜግነት ኢትዮጵያዊ ተብሎ ተፅፎ ሳለ እንደ ሁለተኛ ዜጋ መታየቱን እያማረረ ወደ ቤቱ ገባ። ቤቱ ሲገባ የደላው ቴሌቪዥን የአንድ መምህርን ሙዚቃ ከጭፈራ ጋር አዋህዶ እያቀረበ ነው። ጌቴ አንለይ ይባላል ዘፋኙ። (በነገራችን ላይ ጌቴ ድሮ መምህር ነበር። ከዛ ዶክተር ፈቃደ አዘዘ አንድ ግጥም ፃፉ። ግጥሙ እንዲህ ይላል። “ሩጥልኝ ልጄ ዝፈንልኝ ልጄ መማር ለኔም አልበጄ!” አሉ። ይመስለኛል ይህንን ግጥም ጌቴ አነበበው እናም መምህርነቱን ትቶ ሙዚቀኛ ሆነ… “መሰለኝ” ካሉ የፈለጉትን ማውራት ይቻላል። መሰለኝ ነው ያልኩት!)
እናልዎ ይህ ወዳጃችን የጌቴ አንለይን “ምን አለኝ ሀገሬ!” ሙዚቃ ሲሰማ፤ ቀን በዋለበት የደረሰበት በደል፣ ሁሌም እንደ ሁለተኛ ዜጋ የመቆጠሩ ነገር ክንክን አድርጎት “ለ”ን አጥብቆ “ምን አለኝ ሀገሬ… ምን አለኝ ሀገሬ…?” እያለ መዝፈን ጀመረ። እንዳይፈርዱበት ወዳጄ ሰዎች በሀገራቸው ጉዳይ እጅግ ተስፋ ሲቆርጡ ብዙ ጥያቄ ይጠይቃሉና አይፍረዱ። በዛን ሰሞን ወዳጃችን ዳዊት ከበደ እና መስፍን ነጋሽ “እውነት ግን ይሄ ሀገር የማነው?” ብለው እንደጠየቁት ማለት ነው። እነ አዲስ ዘመን ጋዜጣ፣ እነ ሚሚ ስብሐቱ፣ እነ ጋሽ በረከት ሰሞን ለሁሉም የምትበቃዋን ሀገር እንደ ገብጋባ ህፃን ምግብ በልቶም እንደማያውቅ፤ ሀገሪቷን በሙሉ ዝግን አድርገው ይዘው፤ ምን ዝግን አድርገው ብቻ… በሁለት ጉንጫቸው ጎስጉሰዋት (በርግጥ ይሄም ተጋኗል!) ብቻ ግን በጥቅሉ “ሀገሪቱ የኛ ብቻ ናት” ብለው ቢያስቸግሩ ግዜ ነው፤ መስፍኔ እና ዴቭ “እውነት ይቺ ሀገር የማናት?” ብለው መጠየቃቸው። በነገራችን ላይ መልሱ “ሀ” ነው። “ሀ” ምን መሰልዎ? “ሀገሩ የሁላችንም ነው። የእነሱም የእኛም!” ይህንን መለስ በተሰደድኩ በሳምንቱ ተመስገን ደሳለኝ ነግሮኝ ነበር። ያኔም በሆዴ “ቀድመህ አትናገርም ነበር” ስል አጉረምርሜያለሁ… እዚችግ ሳቅ ይግባልኝ…
ይቅርታ ወዳጄ ዋና ጨዋታዬን አልረሳሁትም። ድጋሚ አዲስ መስመር ላይ እንገናኝ። እና ኬኒያችን ሹልክ ብለን እንገባለን።
በኬኒያ “ኬዝ” እንጀራ ነው። በርካታ የሀገሬ ሰው “ምን አለኝ ሀገሬ? ምን ቀረኝ ሀገሬ?” ብሎ ይሰደዳል። በአስቸጋሪ በርሃ ውስጥ፣ ህይወቱን ለአደጋ አጋልጦ ይወጣል። አሁን ስለ ስቃዩ የምናወራበት ገፅ ላይ አይደለንም። እና ውጣ ውረዱን አልፎ እዚህ ደርሷል አሉ፤ “አንኳኩ ይከፈትላችኋል ስትገቡ ሌላ በር ይጠብቃችኋል!” እንዳለው በውቀቱ ስዩም፤ ያንን ሁሉ አልፎ እዚህ ደግሞ ሌላ ውጣ ውረድ ይጠብቀዋል። ወደ ሌላ ሀገር ለመዛወርም ሆነ በተሰደደበት ሀገር ላይ ተረጋግቶ ለመቀመጥ አንደ ወሳኝ ነገር አለ “ኬዝ” ይባላል። ጥገኝነት የመጠየቂያ አሳማኝ ምክንያት!
እንግዲህ አሁን የምናወራው “እዛ ቁጭ ብዬ ርሃብ ከምሞት ወጥቼ የመጣው ይምጣ!” ብሎ ስለተሰደደው “የኢኮኖሚ ስደተኛ” ነው ማለት ነው። ልብ አድርጉልኝ! ስደተኞችን ተቀብሎ የሚያስተናግደው ድርጅት ደግሞ “የኢኮኖሚ ስደተኛ” ከሆኑ ወደተሻለ ሀገር ለማዛወር ፈቃደኛ አይደለም። እንኳንስ ወደሌላ ሀገር ሊያሸጋግር ይቅርና በተሰደደበት ሀገርም ለመኖር የሚያስችል እውቅና አይሰጥም። እና ምን ይሻላል? የሚሻለውማ “ኬዝን” ማሳመር ነው። “ኬዝ” ከየት ይመጣል? ካሉኝ… አያስቡ… ቀልቦን አሰባስበው ይከተሉኝማ…
“ኬዝ” ልክ እንደማንኛውም ሸቀጥ ይገዛል፣ ተገዝቶም ይለቀማል፣ ተለቅሞም ይበጠራል፣ ተበጥሮም ይፈጫል፣ ተፈጭቶም ይቦካል፣ ተቦክቶም ይጋገራል! ይህንን የሚያከናውኑ ደግሞ ጥሩ ጥሩ “ኬዝ” ጋጋሪ ባለሞያዎች አሉ። ስለ ባለሞያዎቹ ሌላ ጊዜ በስፋት እናወራለን። ለአሁን ግን ከአንዳንድ ባለኬዞች ጋር የተጨዋወትኩትን እንካችሁ
አንድ
ማርዬ ትባላለች። የመጣችው ከጎንደር ነው።፡ቆንጆ ናት። ንግግሯ ላይ የዋህነቷ ተንኮል አለማወቋ፣ በጥቅሉ ጨዋነቷ ይነበባል። ዘመዶቿ ካናዳ ነዋሪ ናቸው። ታድያ እሷስ ለምን ይቅርባት? ልትሄድ ሻንጣዋን ሸክፋ መሸጋገሪያው ሀገር ላይ ደርሳለች። አገኘኋት… “ከሀገርሽ ለምን ወጣሽ?” አልኳት። “ዋ…የኬዜን ልንገርህ ወይስ የእውነቱን…?” ብላ ሳቀች። በነገራችን “ዋ!” የምትለውን የአግርሞት ቃል ትግሬዎች ይሏታል። ጎጃሜዎች ይሏታል። ጎንደሬዎችም አይምሯትም። ልብ ብለን ብንመረምር የተጣመርንበት ብዙ ነገር አለ። እስቲ… “ኬዝሽ” ምንድነው? አልኳት። “አረ ተወኝ! የኔስ ይቅር ይበለኝ…!” ብትለኝ ጭራሽ አጓጓችኝ። እስቲ ንገሪኝ… “ቄሱን አባቴን… አርበኛ ግንባር ተዋጊ ነው ብዬ…” እሺ…
በጎንደር አካባቢ በተለይም በታች አርማጭሆ አርበኛ ግንባር እንደሚንቀሳቀስ እኔም አውቃለሁኝ። ግንባሩ ከኢህአዴግ ጋር ትግል ከገጠመ ቆይቷል።
ታድያ የጎንደሯ ማርዬ፤ በስደት ያረፈችበት ኬኒያ ወደ ዘመዶቿ እንዲቀላቅላት “ወደ ጎንደር መመለስ አልችልም” ብላ ስትናገር አበቷ የአርበኛ ግንባር አባል እንደነበሩ፣ ከዛም በአንዱ ውጊያ እንደተማረኩ፣ ከዛም መንግስት የት እንዳደረሳቸው እንደማታውቅ፣ ከዛም አልፎ ጨካኙ መንግስት፣ እርኩሱ መንግስት እነርሱን፤ ልጆቻቸውን ማደን ሲጀምር እንደወጣች የሚያስረዳ “ኬዝ” ተጋግሮላታል።
ማርዬ ይቺን በደንብ አጥንታ ኢንተርቪው ያደረገች ጊዜ ስትናገር ስቅስቅ ብላ እያለቀሰች እንደነበር ነገረችኝ። ምን ሆነሽ አለቀስሽ? ብላት “እንጃ አባቴን… ሀጥያቴ ይሆናላ! የውሸቴ ብዛት…!” አለችኝ። ማርዬን ስደተኞችን የሚቀበለው ድርጅትም ማልቀሷን ሲያይ ሆዱ ተንቦጫቦጨበት ከዛም አምኖ ተቀብላት። እናም በዛ ሰሞኑ ካናዳ ልትሄድ ጥቂት ቀርቷት ነበር። ካናዳ ስትገባ መጀመሪያ የምታደረገው ነገር ምን መሰልዎ… “ቄሱን አባቴን ጦረኛ በማለቴ ንስሀ እገባለሁ” ብላኛለች።
ሁለት
ከሀብቶም ጋር የተዋወቅነው አንድ “ኬዝ ጋጋሪ” ወዳጄ ጋር መጥቶ ነበር። ሀብቶም ገብረ ክርስቶስ ገብረ ማርያም ይባላል። “ኢትዮጵያ ውስጥ ከመኖር ወደ ሌላ ሀገር እየሄዱ መሞት ይሻላል።” ይላል። የሀገር ቤት ኑሮ ሮሮ ሆኗል የሚለው ሀብቶም። ከመሀል አዲሳባ ነው ውልቅ ብሎ የወጣው። ስራ አጥነቱ አሰቃየኝ ከዛ በዚህ በኩል “ላጥ ማለት” ይሻላል ብዬ መጣሁ ብሎኛል።
ሀብቶም እዚህ እንደገባ በርካታ ኦሮምኛ ተናጋሪ ወዳጆች ነበሩት። ታድያ እነዚህ ኦሮሞ እና ኦሮምኛ ተናጋሪ ወዳጆቹ በሙሉ ኬዛቸውን የሰሩት “ኦነግ” ነን ብለው ነበር። ታድያ እርሱስ ለምን ከጓደኞቹ ይለያል “ኦነግ” ነኝ ብሎ “ኬዝ” አስጋገረ። ይህንን “ኬዙን” ያየለት ወዳጄ የሀብቶም “ኦነግ” መባል አስደነቀው። ከዛም ይሔ ኬዝ መታደስ አለበት ብሎ ይህው ጥገና ያዘ። ሀብቶም በጓደኞቼ “ኦነግ” ነኝ ቢልም ድርጅቱ በሚያደርገው ማውጣጫ “ሪጀክት” የመባል እድሉ ሰፊ ነው። ፈረንጆቹ ስምህን ሁሉ አይተው ከየት አካባቢ እንደመጣህ መገመት ጀምረዋል ብሎኛል የ”ኬዝ” ባለሞያው ወዳጄ።
ሶስት
በልዩ እንደ አብዛኛው ስደተኛ “የኢኮኖሚ ስደኛ” ናት! “ቢያልፍልኝ ብዬ ነው ስወጣ ከሀገሬ…” ብላ የተሰደደች። ነገር ግን እዚህ ሀገር ለመኖር ወይም በወጉ ወደሌላ የተሻለ ሀገር ለመሸኘት ጥሩ አሳማኝ “ኬዝ” ያስፈልጋታል። ለኬዝ ጋጋሪዎች የሚከፈለውን እስከ መቶ ዶላር የሚደርስ ክፍያ መክፈል አቅም የላትም። ስለዚህ ራሷ ማሰብ አለባት ማለት ነው። በአንድ ወቅት ከቶጎዎች ጋር ኖራ የምታውቀው በልዩ አንድ ዘዴ መጣላት። ያኔ አብረዋት የነበሩት ቶጎዎች ከሀገራቸው የተሰደዱት “ቡዳ ናችሁ” ብሎ ማህበረሰቡ ስላገለላቸው ነበር። “…አሃ” አለች በልዩ ኬዟንም ጋገረችው። መጀመሪያ ስሟን ቀየረች፤ “የመጣሁት ከቶጎ ነው።” አለች። “ወደ ሀገርሽ መመለስ የማትችይበት ምክንያት ምንድነው?” አሏት። ፈቃጅ፤ ከልካዮቹ። ፈረንጆቹ። እሷም “ቡዳ ነኝ!” አለቻቸው። “ስለዚህ ያስወጣኝ ማህበረሰብ ዘንድ ድጋሚ ብቀላቀል ይገሉኛል። አለች።
አይደነቁ ወዳጄ በስደት ሀገር ተደላድሎ ለመቀመጥ ወይም ወደሌላ የሚደላ ሀገር ለመዛወር በርካቶች ያልሆኑትን ነን ብለው ሲናገሩ መስማት እዚህ የተለመደ ነው። አለበለዛ የስደተኞች ጉዳይን በሚመለከቱት “ሪጀክት” መባል ይመጣል። አንዳንዶቹ “ኬዞች” እጅግ በጣም ከሞራል በታች ናቸው…
አራት አምስት ስድስት…
በአንድ ወቅት ከሱማሌ የሚሰደዱ ዜጎች “ሂጃባቸውን” ፈተው “ክርስቲያን ስለሆንኩ ከሀገር አባረሩኝ” የሚል “ኬዝ” ይሰሩ ነበር። አሁን አሁን ደግሞ ከኤርትራ የሚሰደዱ ብዙዎቹ “ጴንጤ” ስለሆንኩ ወይም “ጆቭሃ” ስለሆንኩ ከሀገር ተናረርኩ ብሎ ማለት አሪፍ ኬዝ እየሆነ ነው። ምክንያቱም ኢሳያስ ነፍሴ በተለይ ጴንጤ እና ጆብሀዎችን ጠምደው ይዘዋቸዋል እና ነው።
በጣም ካስገረሙኝ ኬዞች ውስጥ “ግበረ ሰዶማዊ” ስለሆንኩ ከሀገር አስወጡኝ ተመልሼ ብሄድም ይገሉኛል። ብሎ የተሰራው “ኬዝ” ነው። ልብ አድርጉ አንድ ሰው የሌለበትን ያልሆነውን በራሱ ላይ ለጥፎ “ብቻ ወደ ሀገሬ አትመልሱኝ!” የሚለው ሀገሩ ምን ያህል አላስኖር ብትለው ነው? አቤቱ የምንዘምርላት ብቻ ሳይሆን የምንኖርባት አገር ስጠን ብሎ መፀለይ ይሄኔ ነው።
እስቲ ወዳጄ ለዛሬ በዚሁ ይብቃን እና ለሚቀጥለው ሞራላችንን አስባስበን እና ቤት ያፈራውን እንድናወጋ ያድርገን!
አማን ያሰንብተን!
ይቺ ጨወታ ለአዲሳባዋ ፍትህ (አዲስ ታይምስ) ተልካ ነበር። ታድያ እርስዎስ ለምን ታመልጥዎታለች!?
ዛሬም ወደ ኬኒያ ይዤዎት ልሄድ ነው። “አረ አንከራተትከን!” ብለው ቅር እንዳይሰኙብኝ ጥሩ ጥሩ ጨዋታዎች ስላሉ እንዳያመልጥዎ ብዬ ነው።
ኬኒያ ዘልቀን ከመግባታችን በፊት ስለ ሀገራችን ጉዳይ አንድ አስተያየት ለመስጠት ተነሳሽነቱ አለኝ። እኔ የምለው የአቡነ ጴጥሮስ ሀውልት ሊፈርስ ነው የሚለው ነገር የምር ነው ማለት ነው። መንግስታችን መቼም ማፍረስ ብርቁ አይደለም። እውነቴን ነው የምለው ላለፉት ከሃያ የሚበልጡ አመታት በሳቅ ሲያፈርሰን አይደል እንዴ የከረመው…!? አሁን ደግሞ ሀውልታችንን ሊያፈርስው መሆኑን ስንሰማ ባለፈው ጊዜ ልምዱ ነው ወይስ አዲስ ስልጠና ወስዶ ነው ብዬ ጠይቄያለሁ!
ሎሬት “ኦቦ” ፀጋዬ ገብረ መድን ጉዱን አላየ ያኔ በርሱ ጉርምስና ዘመን አንድ ጀብራሬ ሀውልቱ ጥግ ሽንቱን እየሸና “አንተ ድንጋይ እሸናብሃልሁ… ጓደኞችህ የተባሉትን እሺ ብለው በማርቸዲስ ሲንፈላሰሱ አንተ ይኸው እምቢ ብለህ ድንጋይ ሆነህ ቀረህ! እሸናብሃለሁ” ሲለው ከጀብራሬው ጋር “ድንጋይ አይደለም አትሸናበትም” እያለ እንዳልተፋለመ፤ አሁን የባሰባቸው ጀብራሬዎች ሀውልቱን ሊያፈርሱት መሆኑን ቢሰማ ቢኖርም በብስጭት መሞቱ አይቀርም ነበር። አንድ የፌስ ቡክ ወዳጃችን “ፀጋዬ ይቺን ሰዓት” ስትል ሸጋ ግጥም ገጥማ ተመልግቻለሁ… እኔም አቅም አጥቼ እንጂ ይሄንን ሳይ ግጥም ብቻ ሳይሆን ቡጢም ብጋጠም ደስታዬ ነበር… ግን ፈራሁ…! እሸሸግበት ጥግ አጣሁ! እፀናበት ልብ አጣሁ… “ባከሽ እመብርሃን ይብቃሽ፣ ባክሽ ምስለ ፍቁር ወልዳ… ፅናት ስጪኝ እንድካፈል የእናቴን የኢትዮጵያን ፍዳ፣ ከነከሳት መርዝ እንድቀምስ ከነደደችበት እቶን የእርሷን ሞት እኔ እንድሞታት፣ ገላዋ ገላዬ እንዲሆን።… አዎን፣ ብቻዬን ነኝ ፈራሁ እፀናበት ልብ አጣሁ።…” ብለው ለሀገራቸው የተሰዉ አባት ሀውልት ሲፈርስ ማየት እውነትም ግጥም ብቻ ሳይሆን ቡጢም ያጋጥማል….!
ኢህአዴግ ግን የሚገርመኝ መመስገን ለምን እንደማይፈለግ “ጎሽ አበጃችሁ” መባልን ለምን እንደሚፀየፍ ነው። የባቡር ግንባታ ስራ መጀመር እጅግ ደስ የሚያሰኝ ነገር ሆኖ ሳለ የማይነኩትን ከመንካት ትንሽ ዘወር አድርጎ ድምፁን ሳያሰማ መስራት ሲችል ግረግር መፍጠር በጣም ያስደስተዋል። ድሮስ በግርግር የገባ ምን መላ አለው እንዳይሉ… ካሉም ይበሉ።
የኔ ነገር ኬኒያን ደጅ አቁሜ የሀገር ወሬ ላይ ተጠመድኩኝ አይደል ይቅርታ ኬኒያዬ… በነገራችን ላይ ኬኒያ በከተማዋ ውስጥ ዘመናዊ ባቡር መጠቀም እንደጀመረች መቼለታ በኢቲቪ ሰምቻለሁ። እርስዎም ወይ ከእኔ ወይ ከኢቲቪ ሳይሰሙት አይቀሩም… ለባቡሩ ስትል ሀውልት ማፍረሷን ግን አልሰማሁም…
ሌላ በነገራችን ላይ ከአቡኑ ሀውልት ጋር የተያያዘ የዚሁ ቀጣይ የሚመስል ጨዋታ በኢሳት ድረ ገፅ ላይ ታገኙታላችሁ።
እንቀጥል… በኬኒያ የስደት “ኬዝ”…
“ኬዝ” ይህንን ቃል በዚህ መልኩ ለመጀመሪያ ግዜ የተዋወቅበሁት “ምን አለኝ ሀገሬ” ብዬ ስደት ከወጣሁ በኋላ ነው። ቆይ ቆይ… እዚች ጋ አንዲት ጨዋታ መጣች… አንድ ወዳጃችን ነው። በሀገሩ ጉዳይ ምርር ብሎት መታወቂያው ላይ ዜግነት ኢትዮጵያዊ ተብሎ ተፅፎ ሳለ እንደ ሁለተኛ ዜጋ መታየቱን እያማረረ ወደ ቤቱ ገባ። ቤቱ ሲገባ የደላው ቴሌቪዥን የአንድ መምህርን ሙዚቃ ከጭፈራ ጋር አዋህዶ እያቀረበ ነው። ጌቴ አንለይ ይባላል ዘፋኙ። (በነገራችን ላይ ጌቴ ድሮ መምህር ነበር። ከዛ ዶክተር ፈቃደ አዘዘ አንድ ግጥም ፃፉ። ግጥሙ እንዲህ ይላል። “ሩጥልኝ ልጄ ዝፈንልኝ ልጄ መማር ለኔም አልበጄ!” አሉ። ይመስለኛል ይህንን ግጥም ጌቴ አነበበው እናም መምህርነቱን ትቶ ሙዚቀኛ ሆነ… “መሰለኝ” ካሉ የፈለጉትን ማውራት ይቻላል። መሰለኝ ነው ያልኩት!)
እናልዎ ይህ ወዳጃችን የጌቴ አንለይን “ምን አለኝ ሀገሬ!” ሙዚቃ ሲሰማ፤ ቀን በዋለበት የደረሰበት በደል፣ ሁሌም እንደ ሁለተኛ ዜጋ የመቆጠሩ ነገር ክንክን አድርጎት “ለ”ን አጥብቆ “ምን አለኝ ሀገሬ… ምን አለኝ ሀገሬ…?” እያለ መዝፈን ጀመረ። እንዳይፈርዱበት ወዳጄ ሰዎች በሀገራቸው ጉዳይ እጅግ ተስፋ ሲቆርጡ ብዙ ጥያቄ ይጠይቃሉና አይፍረዱ። በዛን ሰሞን ወዳጃችን ዳዊት ከበደ እና መስፍን ነጋሽ “እውነት ግን ይሄ ሀገር የማነው?” ብለው እንደጠየቁት ማለት ነው። እነ አዲስ ዘመን ጋዜጣ፣ እነ ሚሚ ስብሐቱ፣ እነ ጋሽ በረከት ሰሞን ለሁሉም የምትበቃዋን ሀገር እንደ ገብጋባ ህፃን ምግብ በልቶም እንደማያውቅ፤ ሀገሪቷን በሙሉ ዝግን አድርገው ይዘው፤ ምን ዝግን አድርገው ብቻ… በሁለት ጉንጫቸው ጎስጉሰዋት (በርግጥ ይሄም ተጋኗል!) ብቻ ግን በጥቅሉ “ሀገሪቱ የኛ ብቻ ናት” ብለው ቢያስቸግሩ ግዜ ነው፤ መስፍኔ እና ዴቭ “እውነት ይቺ ሀገር የማናት?” ብለው መጠየቃቸው። በነገራችን ላይ መልሱ “ሀ” ነው። “ሀ” ምን መሰልዎ? “ሀገሩ የሁላችንም ነው። የእነሱም የእኛም!” ይህንን መለስ በተሰደድኩ በሳምንቱ ተመስገን ደሳለኝ ነግሮኝ ነበር። ያኔም በሆዴ “ቀድመህ አትናገርም ነበር” ስል አጉረምርሜያለሁ… እዚችግ ሳቅ ይግባልኝ…
ይቅርታ ወዳጄ ዋና ጨዋታዬን አልረሳሁትም። ድጋሚ አዲስ መስመር ላይ እንገናኝ። እና ኬኒያችን ሹልክ ብለን እንገባለን።
በኬኒያ “ኬዝ” እንጀራ ነው። በርካታ የሀገሬ ሰው “ምን አለኝ ሀገሬ? ምን ቀረኝ ሀገሬ?” ብሎ ይሰደዳል። በአስቸጋሪ በርሃ ውስጥ፣ ህይወቱን ለአደጋ አጋልጦ ይወጣል። አሁን ስለ ስቃዩ የምናወራበት ገፅ ላይ አይደለንም። እና ውጣ ውረዱን አልፎ እዚህ ደርሷል አሉ፤ “አንኳኩ ይከፈትላችኋል ስትገቡ ሌላ በር ይጠብቃችኋል!” እንዳለው በውቀቱ ስዩም፤ ያንን ሁሉ አልፎ እዚህ ደግሞ ሌላ ውጣ ውረድ ይጠብቀዋል። ወደ ሌላ ሀገር ለመዛወርም ሆነ በተሰደደበት ሀገር ላይ ተረጋግቶ ለመቀመጥ አንደ ወሳኝ ነገር አለ “ኬዝ” ይባላል። ጥገኝነት የመጠየቂያ አሳማኝ ምክንያት!
እንግዲህ አሁን የምናወራው “እዛ ቁጭ ብዬ ርሃብ ከምሞት ወጥቼ የመጣው ይምጣ!” ብሎ ስለተሰደደው “የኢኮኖሚ ስደተኛ” ነው ማለት ነው። ልብ አድርጉልኝ! ስደተኞችን ተቀብሎ የሚያስተናግደው ድርጅት ደግሞ “የኢኮኖሚ ስደተኛ” ከሆኑ ወደተሻለ ሀገር ለማዛወር ፈቃደኛ አይደለም። እንኳንስ ወደሌላ ሀገር ሊያሸጋግር ይቅርና በተሰደደበት ሀገርም ለመኖር የሚያስችል እውቅና አይሰጥም። እና ምን ይሻላል? የሚሻለውማ “ኬዝን” ማሳመር ነው። “ኬዝ” ከየት ይመጣል? ካሉኝ… አያስቡ… ቀልቦን አሰባስበው ይከተሉኝማ…
“ኬዝ” ልክ እንደማንኛውም ሸቀጥ ይገዛል፣ ተገዝቶም ይለቀማል፣ ተለቅሞም ይበጠራል፣ ተበጥሮም ይፈጫል፣ ተፈጭቶም ይቦካል፣ ተቦክቶም ይጋገራል! ይህንን የሚያከናውኑ ደግሞ ጥሩ ጥሩ “ኬዝ” ጋጋሪ ባለሞያዎች አሉ። ስለ ባለሞያዎቹ ሌላ ጊዜ በስፋት እናወራለን። ለአሁን ግን ከአንዳንድ ባለኬዞች ጋር የተጨዋወትኩትን እንካችሁ
አንድ
ማርዬ ትባላለች። የመጣችው ከጎንደር ነው።፡ቆንጆ ናት። ንግግሯ ላይ የዋህነቷ ተንኮል አለማወቋ፣ በጥቅሉ ጨዋነቷ ይነበባል። ዘመዶቿ ካናዳ ነዋሪ ናቸው። ታድያ እሷስ ለምን ይቅርባት? ልትሄድ ሻንጣዋን ሸክፋ መሸጋገሪያው ሀገር ላይ ደርሳለች። አገኘኋት… “ከሀገርሽ ለምን ወጣሽ?” አልኳት። “ዋ…የኬዜን ልንገርህ ወይስ የእውነቱን…?” ብላ ሳቀች። በነገራችን “ዋ!” የምትለውን የአግርሞት ቃል ትግሬዎች ይሏታል። ጎጃሜዎች ይሏታል። ጎንደሬዎችም አይምሯትም። ልብ ብለን ብንመረምር የተጣመርንበት ብዙ ነገር አለ። እስቲ… “ኬዝሽ” ምንድነው? አልኳት። “አረ ተወኝ! የኔስ ይቅር ይበለኝ…!” ብትለኝ ጭራሽ አጓጓችኝ። እስቲ ንገሪኝ… “ቄሱን አባቴን… አርበኛ ግንባር ተዋጊ ነው ብዬ…” እሺ…
በጎንደር አካባቢ በተለይም በታች አርማጭሆ አርበኛ ግንባር እንደሚንቀሳቀስ እኔም አውቃለሁኝ። ግንባሩ ከኢህአዴግ ጋር ትግል ከገጠመ ቆይቷል።
ታድያ የጎንደሯ ማርዬ፤ በስደት ያረፈችበት ኬኒያ ወደ ዘመዶቿ እንዲቀላቅላት “ወደ ጎንደር መመለስ አልችልም” ብላ ስትናገር አበቷ የአርበኛ ግንባር አባል እንደነበሩ፣ ከዛም በአንዱ ውጊያ እንደተማረኩ፣ ከዛም መንግስት የት እንዳደረሳቸው እንደማታውቅ፣ ከዛም አልፎ ጨካኙ መንግስት፣ እርኩሱ መንግስት እነርሱን፤ ልጆቻቸውን ማደን ሲጀምር እንደወጣች የሚያስረዳ “ኬዝ” ተጋግሮላታል።
ማርዬ ይቺን በደንብ አጥንታ ኢንተርቪው ያደረገች ጊዜ ስትናገር ስቅስቅ ብላ እያለቀሰች እንደነበር ነገረችኝ። ምን ሆነሽ አለቀስሽ? ብላት “እንጃ አባቴን… ሀጥያቴ ይሆናላ! የውሸቴ ብዛት…!” አለችኝ። ማርዬን ስደተኞችን የሚቀበለው ድርጅትም ማልቀሷን ሲያይ ሆዱ ተንቦጫቦጨበት ከዛም አምኖ ተቀብላት። እናም በዛ ሰሞኑ ካናዳ ልትሄድ ጥቂት ቀርቷት ነበር። ካናዳ ስትገባ መጀመሪያ የምታደረገው ነገር ምን መሰልዎ… “ቄሱን አባቴን ጦረኛ በማለቴ ንስሀ እገባለሁ” ብላኛለች።
ሁለት
ከሀብቶም ጋር የተዋወቅነው አንድ “ኬዝ ጋጋሪ” ወዳጄ ጋር መጥቶ ነበር። ሀብቶም ገብረ ክርስቶስ ገብረ ማርያም ይባላል። “ኢትዮጵያ ውስጥ ከመኖር ወደ ሌላ ሀገር እየሄዱ መሞት ይሻላል።” ይላል። የሀገር ቤት ኑሮ ሮሮ ሆኗል የሚለው ሀብቶም። ከመሀል አዲሳባ ነው ውልቅ ብሎ የወጣው። ስራ አጥነቱ አሰቃየኝ ከዛ በዚህ በኩል “ላጥ ማለት” ይሻላል ብዬ መጣሁ ብሎኛል።
ሀብቶም እዚህ እንደገባ በርካታ ኦሮምኛ ተናጋሪ ወዳጆች ነበሩት። ታድያ እነዚህ ኦሮሞ እና ኦሮምኛ ተናጋሪ ወዳጆቹ በሙሉ ኬዛቸውን የሰሩት “ኦነግ” ነን ብለው ነበር። ታድያ እርሱስ ለምን ከጓደኞቹ ይለያል “ኦነግ” ነኝ ብሎ “ኬዝ” አስጋገረ። ይህንን “ኬዙን” ያየለት ወዳጄ የሀብቶም “ኦነግ” መባል አስደነቀው። ከዛም ይሔ ኬዝ መታደስ አለበት ብሎ ይህው ጥገና ያዘ። ሀብቶም በጓደኞቼ “ኦነግ” ነኝ ቢልም ድርጅቱ በሚያደርገው ማውጣጫ “ሪጀክት” የመባል እድሉ ሰፊ ነው። ፈረንጆቹ ስምህን ሁሉ አይተው ከየት አካባቢ እንደመጣህ መገመት ጀምረዋል ብሎኛል የ”ኬዝ” ባለሞያው ወዳጄ።
ሶስት
በልዩ እንደ አብዛኛው ስደተኛ “የኢኮኖሚ ስደኛ” ናት! “ቢያልፍልኝ ብዬ ነው ስወጣ ከሀገሬ…” ብላ የተሰደደች። ነገር ግን እዚህ ሀገር ለመኖር ወይም በወጉ ወደሌላ የተሻለ ሀገር ለመሸኘት ጥሩ አሳማኝ “ኬዝ” ያስፈልጋታል። ለኬዝ ጋጋሪዎች የሚከፈለውን እስከ መቶ ዶላር የሚደርስ ክፍያ መክፈል አቅም የላትም። ስለዚህ ራሷ ማሰብ አለባት ማለት ነው። በአንድ ወቅት ከቶጎዎች ጋር ኖራ የምታውቀው በልዩ አንድ ዘዴ መጣላት። ያኔ አብረዋት የነበሩት ቶጎዎች ከሀገራቸው የተሰደዱት “ቡዳ ናችሁ” ብሎ ማህበረሰቡ ስላገለላቸው ነበር። “…አሃ” አለች በልዩ ኬዟንም ጋገረችው። መጀመሪያ ስሟን ቀየረች፤ “የመጣሁት ከቶጎ ነው።” አለች። “ወደ ሀገርሽ መመለስ የማትችይበት ምክንያት ምንድነው?” አሏት። ፈቃጅ፤ ከልካዮቹ። ፈረንጆቹ። እሷም “ቡዳ ነኝ!” አለቻቸው። “ስለዚህ ያስወጣኝ ማህበረሰብ ዘንድ ድጋሚ ብቀላቀል ይገሉኛል። አለች።
አይደነቁ ወዳጄ በስደት ሀገር ተደላድሎ ለመቀመጥ ወይም ወደሌላ የሚደላ ሀገር ለመዛወር በርካቶች ያልሆኑትን ነን ብለው ሲናገሩ መስማት እዚህ የተለመደ ነው። አለበለዛ የስደተኞች ጉዳይን በሚመለከቱት “ሪጀክት” መባል ይመጣል። አንዳንዶቹ “ኬዞች” እጅግ በጣም ከሞራል በታች ናቸው…
አራት አምስት ስድስት…
በአንድ ወቅት ከሱማሌ የሚሰደዱ ዜጎች “ሂጃባቸውን” ፈተው “ክርስቲያን ስለሆንኩ ከሀገር አባረሩኝ” የሚል “ኬዝ” ይሰሩ ነበር። አሁን አሁን ደግሞ ከኤርትራ የሚሰደዱ ብዙዎቹ “ጴንጤ” ስለሆንኩ ወይም “ጆቭሃ” ስለሆንኩ ከሀገር ተናረርኩ ብሎ ማለት አሪፍ ኬዝ እየሆነ ነው። ምክንያቱም ኢሳያስ ነፍሴ በተለይ ጴንጤ እና ጆብሀዎችን ጠምደው ይዘዋቸዋል እና ነው።
በጣም ካስገረሙኝ ኬዞች ውስጥ “ግበረ ሰዶማዊ” ስለሆንኩ ከሀገር አስወጡኝ ተመልሼ ብሄድም ይገሉኛል። ብሎ የተሰራው “ኬዝ” ነው። ልብ አድርጉ አንድ ሰው የሌለበትን ያልሆነውን በራሱ ላይ ለጥፎ “ብቻ ወደ ሀገሬ አትመልሱኝ!” የሚለው ሀገሩ ምን ያህል አላስኖር ብትለው ነው? አቤቱ የምንዘምርላት ብቻ ሳይሆን የምንኖርባት አገር ስጠን ብሎ መፀለይ ይሄኔ ነው።
እስቲ ወዳጄ ለዛሬ በዚሁ ይብቃን እና ለሚቀጥለው ሞራላችንን አስባስበን እና ቤት ያፈራውን እንድናወጋ ያድርገን!
አማን ያሰንብተን!
Today it is hard to be a jornalist in Ethiopia coze it will cost a freedom,things like this getting worse and worse! For Ethiopian Governement being a jornalist and exposig the fact that exist is equally seen as an oposition party for the govnt or a triorist for a country! what a shame for the govnt that call it self a democratic party!!!!!
የእስላም ኢትዮጵያውያን የትግል ስልት
ፕ/ር መስፍን ወልደማርያም
በአለፉት ጥቂት ወራት ውስጥ እስላም ኢትዮጵያውያን ማካሄድ የጀመሩት ትግል በዓይነቱም፣ በስፋቱም፣ በአስተሳሰቡም፣ በስሜቱም እስካሁን ድረስ በኢትዮጵያ ውስጥ ከአገዛዙ ጋር ከተደረጉ ትግሎች በጣም የተለየ ነው፤ በመጀመሪያ ደረጃ ትግሉ ለሃይማኖት ነጻነት ነው፤ ስለዚህም በአገዛዙ በኩል የፖሊቲካ ዓላማና የፖሊቲካ መልክ እየተሰጠው ሲሆን በእስልምና ምእመኖቹ በኩል ግን ትግሉን ከፖሊቲካ የጸዳ ለማድረግ ግሩም የሆነና የተሳካ ጥረት እያደረጉ ነው፤ ሁለተኛ የትግሉ ስልት ፍጹም ሰላማዊ በመሆኑ የአገዛዙን የጉልበት ስልት እያከሸፈ ያጋለጠው ይመስላል፤ አንዱና ዋነኛው የትግሉ ሰላማዊነት መግለጫ በቤተ መስጊድ መወሰኑ ነው፤ ይህ ስልት አዲስ አይደለም፤ በብዙ የአረብ አገሮች የሚጠቀሙበት ነው።
ተፋላሚዎቹ ያልተገነዘቡዋቸው አንዳንድ ጉዳዮች ይታዩኛል፤ አንደኛ እስልምና በጎሣ የታጠረ ባለመሆኑ ከወያኔ/ኢሕአዴግ የአመራር መሠረት ጋር የመቃወም ዝንባሌ ያሳያል፤ እስልምና አብዛኛዎቹን፣ በተለይም ትልልቅ የሚባሉትን ጎሣዎች ሁሉ በተለያየ ደረጃ የሚያቅፍ ነው፤ ስለዚህም አንዳንዶች የእስልምና መሪዎች ሌሎች (ማለት – ክርስቲያኑ) አልተቀላቀሉንም እያሉ የሚያላዝኑበትን ቆም ብለው መመርመር ያሻቸዋል፤ ክርስቲያኑ በተለይ የኢትዮጵያ ተዋኅዶ ቤተ ክርስቲያን ተከታዮች ያሉበትን ሁኔታ በትክክል መረዳት ያስፈልጋል፤ እስላሞች ገና ቀደም ብለው ከብዙ ዓመታት በፊት በተደረገ ትልቅ ሰላማዊ ሰልፍ ‹‹እስላሞች በጎሣ አይከፋፈሉም›› በማለት የገለጹትን ቁም-ነገር አገዛዙ የረሳው ወይም እስላሞቹ ረስተውታል ብሎ ያሰበ ይመስላል፤ አለዚያ እንዲህ ያለ የከረረ እልህ ውስጥ የገባበትን ምክንያት ለመረዳት ያዳግታል፤ ይቺ ባቄላ ያደገች እንደሆን የሚያሰኝ ነገር ለብዙዎች ሰዎች ምንም አልታየም፤ በጉልበት የማይጨፈለቅ ምንም ነገር የለም ከሚል እምነት ተነሥተው ከሆነ ስሕተቱ እየታየ ነው።
በዚህ ጉዳይ ላይ የእስላሙ ኅብረተሰብ ገና በጠዋቱ በጎሣ የመከፋፈሉን አመራር እንደማይቀበለው በማያጠራጥር መንገድ የገለጠ ይመስለኛል፤ ነገር ግን ብዙ ቤተ ክርስቲያኖች የጎሣ ትግላቸውን ወደቤተ እግዚአብሔር አምጥተው የተከፋፈሉና የተዘጉም ቤተ ክርስቲያኖች ነበሩ፤ ይህ የሚያሳፍር ነው፤ ቤተ መስጊዶች እዚህ ደረጃ አልወረዱም፤ እስልምና በጎሣ አይቀደድም፤ እስላሞች ሁሉ የአላህ ልጆች ናቸው፤ በቤተ መስጊድ የሚሰበሰበው ሁሉ በአላህ ልጅነቱ ነው፤ ስለዚህም በመሀከላቸው ልዩነት የለም፤ ይህ የእስላሞች አቅዋም ሃያ ዓመት ተፈተነ፤ የማይበገር ሆነ፤ ስለዚህም ከጎሣ አስተሳሰብ ወጥቶ ሌላ ቀዳዳ መፈለግ ግዴታ ሆነ፤ አል-ሀበሽ አስፈላጊ የሆነው ለዚህ ነው።
እስቲ ጉዳዩ ለሁላችንም ግልጽ እንዲሆንልን ወደክርስትና ዞረን እንየው፤ የኢትዮጵያ ተዋኅዶ ቤተ ክርስቲያን ምእመናን ከነገ ጀምሮ የሉተራን ቤተ ክርስቲያንን ሥርዓት ተከተሉ ቢባል አንደኛ የኢትዮጵያ ተዋኅዶ ቤተ ክርስቲያን (ካለች) ምን ትላለች? ሁለተኛ የኢትዮጵያ ተዋኅዶ ቤተ ክርስቲያን ምእመናን ምን ይላሉ? ሦስተኛ የሕገ መንግሥቱ አንቀጽ 11 ‹‹መንግሥት በሃይማኖት ጉዳይ ጣልቃ አይገባም፤›› የሚለው በጤና አለ ወይ? ብሎ መጠየቅ የማይቀር ይሆናል፤ መልሶቹስ ምን ይሆናሉ?
ከጥቂት ዓመታት በፊት በኢትዮጵያ ተዋኅዶ ቤተ ክርስቲያን ስዒረ ሊቀ ጳጳስ እንደተደረገ አሁን ታወቀ፤ ቤተ ክርስቲያኒቱም፣ ምእመናኑም፣ ማንም ምንም ያለ የለም፤ የተዋኅዶ ቤተ ክርስቲያንን ሊቀ ጳጳስ የሻረው የቀድሞው ጠቅላይ ሚኒስትር ታምራት ላይኔ ዛሬ እግዚአብሔር ተገለጠልኝ በማለት ሊቀ ጳጳስዋን የሻረባትን ቤተ ክርስቲያን ትቶ ወደሌላ ተገልብጦአል፤ የተዋኅዶ ቤተ ክርስቲያን አባል በነበረበት ጊዜ የሠራውን ኃጢአት ዛሬ የሌላ ቤተ ክርስቲያን አባል ሆኖ እውነቱን ገልጦልናል፤ ታምራት ላይኔ የኢትዮጵያ ተዋኅዶ ቤተ ክርስቲያንን ከለቀቀ በኋላ የክርስቶስን ጸሐየ ጽድቅነት መረዳቱ ለቤተ ክርስቲያኒቱ የሚያሳፍር ነው፤ ከዚያም በላይ የኢትዮጵያ ተዋኅዶ ቤተ ክርስቲያን አሁንም እውነቱን አላወጣችም፤ አንድም ለሹመት ያኮበኮበ ጳጳስ የክርስቶስን ጸሐየ ጽድቅነት አምኖና ተቀብሎ እውነቱን ለመናገር የደፈረ አልተሰማም፤ ጴጥሮሳዊነት ከጴጥሮስ ጋር ተቀብሮአል አንበል? ይበልጥ ያሳፍራል፡፡
የኢትዮጵያ ተዋኅዶ ቤተ ክርስቲያንን ለንጽጽር አመጣሁ እንጂ ዋናው ነገሬ በእስልምና ሃይማኖት ላይ ነው፤ ድርቅና ቁልጭ ያለው እውነት እስልምና አስፈላጊውን መስዋእት ከፍሎ በሰላማዊ መንገድ ጎሠኛነትን ተቃወመ፤ ተቋቋመ፤ አሁን ደግሞ አንደኛ በእስልምና ምእመናን ላይ እንዲጫን የታቀደውን አዲስ የእስልምና ዓይነት አንቀበልም በማለትና ሁለተኛም የእስልምና ካህናትን የምንመርጠው ራሳችን ምእመናኑ ነን፤ ሦስተኛም የእስልምና ካህናቱ ምርጫ የሚካሄደው በመንፈሳዊ ቦታ በቤተ መስጊድ ነው እንጂ በፖሊቲካ ቦታ በቀበሌ አይደረግም አሉ፤ በጎሣ አንከፋፈልም ብለው ጥንካሬያቸውን ያሳዩትን እስላሞች በሃይማኖት ለመከፋፈልና ካህናቶቻቸውን ራሳቸው በየመስጊዳቸው እንዳይመርጡ መከልከል በግልጽ ሕገ መንግሥቱን መዳፈር ነው።
ሁለተኛው ቁም-ነገር አገዛዙ በየቀበሌው ያካሄደው ከሕዝብ ፈቃድ ውጭ ለሆነ ምርጫ እስላሙ ኅብረተሰብ የሰጠው ሰላማዊ መልስ የማያዳግምና የሚያስደንቅ ነው፤ በአገዛዙ ስልት በተመረጡት ሰዎች በሚተዳደሩ ቤተ መስጊዶች ውስጥ አንሰግድም በማለት መስጊዶቹን ባዶ ማድረጋቸው አገዛዙን ራቁቱን አቁሞ ስሐተቱን ያጋለጠው እውነተኛ ሰላማዊ ትግል ነው፤ በቅርቡ ሦስት የአፍሪካ፣ አንድ የእስያ፣ ሁለት ዓለም-አቀፍ የሰብአዊ መብቶች ድርጅቶች ለአዲሱ ጠቅላይ ሚኒስትር ለአቶ ኃይለ ማርያም ኢትዮጵያ ለዓለም-አቀፍ ሕጎች የገባችውን ቃል ኪዳኖች ሁሉ እንድትጠብቅ ከመቼውም የበለጠ ጥረት ማድረግ እንዳለባት የሚገልጽ ረጅም ደብዳቤ ተልኮላቸዋል፤ ለመብቶቻቸው የቆሙ ሁሉ፣ ጋዜጠኞችም ይሁኑ የሃይማኖት ሰዎች በሽብርተኛነት እየተከሰሱና እየተፈረደባቸው ወህኒ ቤት በመግባታቸው ፍርድ ቤቱንም ወህኒ ቤቱንም ጎብኝተው የሄዱት የስዊድን ጋዜጠኞች በሚያሳፍር ሁኔታ ለዓለም አጋልጠውታል።
የቤቴ መቃጠል ለትኋኑ በጀኝ ያለው ቂል ሰው ነው፤ ከኑግ ጋር የተገኘህ ሰሊጥ አብረህ ተወቀጥ ያለው ሰው ሰነፍ ነው፤ ቂልነትም፣ ስንፍናም ለመሪዎች አይበጅምና እግዚአብሔር በጎ መንፈሱን ያሳድርባቸው፤ ያሳድርብን።
ተፋላሚዎቹ ያልተገነዘቡዋቸው አንዳንድ ጉዳዮች ይታዩኛል፤ አንደኛ እስልምና በጎሣ የታጠረ ባለመሆኑ ከወያኔ/ኢሕአዴግ የአመራር መሠረት ጋር የመቃወም ዝንባሌ ያሳያል፤ እስልምና አብዛኛዎቹን፣ በተለይም ትልልቅ የሚባሉትን ጎሣዎች ሁሉ በተለያየ ደረጃ የሚያቅፍ ነው፤ ስለዚህም አንዳንዶች የእስልምና መሪዎች ሌሎች (ማለት – ክርስቲያኑ) አልተቀላቀሉንም እያሉ የሚያላዝኑበትን ቆም ብለው መመርመር ያሻቸዋል፤ ክርስቲያኑ በተለይ የኢትዮጵያ ተዋኅዶ ቤተ ክርስቲያን ተከታዮች ያሉበትን ሁኔታ በትክክል መረዳት ያስፈልጋል፤ እስላሞች ገና ቀደም ብለው ከብዙ ዓመታት በፊት በተደረገ ትልቅ ሰላማዊ ሰልፍ ‹‹እስላሞች በጎሣ አይከፋፈሉም›› በማለት የገለጹትን ቁም-ነገር አገዛዙ የረሳው ወይም እስላሞቹ ረስተውታል ብሎ ያሰበ ይመስላል፤ አለዚያ እንዲህ ያለ የከረረ እልህ ውስጥ የገባበትን ምክንያት ለመረዳት ያዳግታል፤ ይቺ ባቄላ ያደገች እንደሆን የሚያሰኝ ነገር ለብዙዎች ሰዎች ምንም አልታየም፤ በጉልበት የማይጨፈለቅ ምንም ነገር የለም ከሚል እምነት ተነሥተው ከሆነ ስሕተቱ እየታየ ነው።
በዚህ ጉዳይ ላይ የእስላሙ ኅብረተሰብ ገና በጠዋቱ በጎሣ የመከፋፈሉን አመራር እንደማይቀበለው በማያጠራጥር መንገድ የገለጠ ይመስለኛል፤ ነገር ግን ብዙ ቤተ ክርስቲያኖች የጎሣ ትግላቸውን ወደቤተ እግዚአብሔር አምጥተው የተከፋፈሉና የተዘጉም ቤተ ክርስቲያኖች ነበሩ፤ ይህ የሚያሳፍር ነው፤ ቤተ መስጊዶች እዚህ ደረጃ አልወረዱም፤ እስልምና በጎሣ አይቀደድም፤ እስላሞች ሁሉ የአላህ ልጆች ናቸው፤ በቤተ መስጊድ የሚሰበሰበው ሁሉ በአላህ ልጅነቱ ነው፤ ስለዚህም በመሀከላቸው ልዩነት የለም፤ ይህ የእስላሞች አቅዋም ሃያ ዓመት ተፈተነ፤ የማይበገር ሆነ፤ ስለዚህም ከጎሣ አስተሳሰብ ወጥቶ ሌላ ቀዳዳ መፈለግ ግዴታ ሆነ፤ አል-ሀበሽ አስፈላጊ የሆነው ለዚህ ነው።
እስቲ ጉዳዩ ለሁላችንም ግልጽ እንዲሆንልን ወደክርስትና ዞረን እንየው፤ የኢትዮጵያ ተዋኅዶ ቤተ ክርስቲያን ምእመናን ከነገ ጀምሮ የሉተራን ቤተ ክርስቲያንን ሥርዓት ተከተሉ ቢባል አንደኛ የኢትዮጵያ ተዋኅዶ ቤተ ክርስቲያን (ካለች) ምን ትላለች? ሁለተኛ የኢትዮጵያ ተዋኅዶ ቤተ ክርስቲያን ምእመናን ምን ይላሉ? ሦስተኛ የሕገ መንግሥቱ አንቀጽ 11 ‹‹መንግሥት በሃይማኖት ጉዳይ ጣልቃ አይገባም፤›› የሚለው በጤና አለ ወይ? ብሎ መጠየቅ የማይቀር ይሆናል፤ መልሶቹስ ምን ይሆናሉ?
ከጥቂት ዓመታት በፊት በኢትዮጵያ ተዋኅዶ ቤተ ክርስቲያን ስዒረ ሊቀ ጳጳስ እንደተደረገ አሁን ታወቀ፤ ቤተ ክርስቲያኒቱም፣ ምእመናኑም፣ ማንም ምንም ያለ የለም፤ የተዋኅዶ ቤተ ክርስቲያንን ሊቀ ጳጳስ የሻረው የቀድሞው ጠቅላይ ሚኒስትር ታምራት ላይኔ ዛሬ እግዚአብሔር ተገለጠልኝ በማለት ሊቀ ጳጳስዋን የሻረባትን ቤተ ክርስቲያን ትቶ ወደሌላ ተገልብጦአል፤ የተዋኅዶ ቤተ ክርስቲያን አባል በነበረበት ጊዜ የሠራውን ኃጢአት ዛሬ የሌላ ቤተ ክርስቲያን አባል ሆኖ እውነቱን ገልጦልናል፤ ታምራት ላይኔ የኢትዮጵያ ተዋኅዶ ቤተ ክርስቲያንን ከለቀቀ በኋላ የክርስቶስን ጸሐየ ጽድቅነት መረዳቱ ለቤተ ክርስቲያኒቱ የሚያሳፍር ነው፤ ከዚያም በላይ የኢትዮጵያ ተዋኅዶ ቤተ ክርስቲያን አሁንም እውነቱን አላወጣችም፤ አንድም ለሹመት ያኮበኮበ ጳጳስ የክርስቶስን ጸሐየ ጽድቅነት አምኖና ተቀብሎ እውነቱን ለመናገር የደፈረ አልተሰማም፤ ጴጥሮሳዊነት ከጴጥሮስ ጋር ተቀብሮአል አንበል? ይበልጥ ያሳፍራል፡፡
የኢትዮጵያ ተዋኅዶ ቤተ ክርስቲያንን ለንጽጽር አመጣሁ እንጂ ዋናው ነገሬ በእስልምና ሃይማኖት ላይ ነው፤ ድርቅና ቁልጭ ያለው እውነት እስልምና አስፈላጊውን መስዋእት ከፍሎ በሰላማዊ መንገድ ጎሠኛነትን ተቃወመ፤ ተቋቋመ፤ አሁን ደግሞ አንደኛ በእስልምና ምእመናን ላይ እንዲጫን የታቀደውን አዲስ የእስልምና ዓይነት አንቀበልም በማለትና ሁለተኛም የእስልምና ካህናትን የምንመርጠው ራሳችን ምእመናኑ ነን፤ ሦስተኛም የእስልምና ካህናቱ ምርጫ የሚካሄደው በመንፈሳዊ ቦታ በቤተ መስጊድ ነው እንጂ በፖሊቲካ ቦታ በቀበሌ አይደረግም አሉ፤ በጎሣ አንከፋፈልም ብለው ጥንካሬያቸውን ያሳዩትን እስላሞች በሃይማኖት ለመከፋፈልና ካህናቶቻቸውን ራሳቸው በየመስጊዳቸው እንዳይመርጡ መከልከል በግልጽ ሕገ መንግሥቱን መዳፈር ነው።
ሁለተኛው ቁም-ነገር አገዛዙ በየቀበሌው ያካሄደው ከሕዝብ ፈቃድ ውጭ ለሆነ ምርጫ እስላሙ ኅብረተሰብ የሰጠው ሰላማዊ መልስ የማያዳግምና የሚያስደንቅ ነው፤ በአገዛዙ ስልት በተመረጡት ሰዎች በሚተዳደሩ ቤተ መስጊዶች ውስጥ አንሰግድም በማለት መስጊዶቹን ባዶ ማድረጋቸው አገዛዙን ራቁቱን አቁሞ ስሐተቱን ያጋለጠው እውነተኛ ሰላማዊ ትግል ነው፤ በቅርቡ ሦስት የአፍሪካ፣ አንድ የእስያ፣ ሁለት ዓለም-አቀፍ የሰብአዊ መብቶች ድርጅቶች ለአዲሱ ጠቅላይ ሚኒስትር ለአቶ ኃይለ ማርያም ኢትዮጵያ ለዓለም-አቀፍ ሕጎች የገባችውን ቃል ኪዳኖች ሁሉ እንድትጠብቅ ከመቼውም የበለጠ ጥረት ማድረግ እንዳለባት የሚገልጽ ረጅም ደብዳቤ ተልኮላቸዋል፤ ለመብቶቻቸው የቆሙ ሁሉ፣ ጋዜጠኞችም ይሁኑ የሃይማኖት ሰዎች በሽብርተኛነት እየተከሰሱና እየተፈረደባቸው ወህኒ ቤት በመግባታቸው ፍርድ ቤቱንም ወህኒ ቤቱንም ጎብኝተው የሄዱት የስዊድን ጋዜጠኞች በሚያሳፍር ሁኔታ ለዓለም አጋልጠውታል።
የቤቴ መቃጠል ለትኋኑ በጀኝ ያለው ቂል ሰው ነው፤ ከኑግ ጋር የተገኘህ ሰሊጥ አብረህ ተወቀጥ ያለው ሰው ሰነፍ ነው፤ ቂልነትም፣ ስንፍናም ለመሪዎች አይበጅምና እግዚአብሔር በጎ መንፈሱን ያሳድርባቸው፤ ያሳድርብን።
የኢትዮጵያ ሕዝብ አርበኞች ግንባር ሰራዊት ወታደራዊ
በሰሜን ጎንደር መተማ ልዩ ስሙ ዘባጭ ባህር በተሰኘ ስፍራ ህዳር 20-2005 ከወያኔው የመከላከያ ሰራዊት ቅጥረኛ ጋር የኢትዮጵያ ሕዝብ
አርበኞች ግንባር አገር አድን ሰራዊት ባካሄደው ውጊያ 13 /አስራ ሶስት/ የእብሪተኛው ቡድን ታጣቂዎች በመግደልና 17 /አስራ ሰባት/ በማቁሰል እንዲሁም ተተኳሽ መሳሪያዎችን በመማረክ ከፍተኛ ድል ተቀዳጅቷል።
በእለቱ በተካሄደው ውጊያ የወያኔው ታጣቂ ኃይል ተጨማሪ ሰራዊት በአካባቢው ያዘመተ ሲሆን፡ አርበኛው ሰሞኑን በተከታታይ እየወሰደ የሚገኘው ድንገተኛ ወታደራዊ ማጥቃት እርምጃ የህዝቡን ትኩረት ከመሳቡም ባሻገር በኢትዮጵያውያን ዘንድ የፀረ-ወያኔ ትግል መነሳሳት አብይ ሚና እየተጫወተ መሆኑን በርካቶች እየገለጹ መሆኑም እየተገለጸ ነው።
የፖለቲካ ትግል የመጨረሻ አማራጭ የሆነው የትጥቅ ትግልን መፍትሄ አድርጎ ለአመታት ያህል የጊዜ፣ የእውቀት፣ የጉልበት ብሎም የህይወት መስዋዕትነት እየከፈለ የሚገኘው የኢትዮጵያ ሕዝብ አርበኞች ግንባር ኢትዮጵያን ከጎጠኛውና መሰሪው ኃይል የመከላከል አኩሪ ጥረቱን ዛሬም እንደ ትላንቱ ሳያሰልስ የሚገፋበት መሆኑን አስታውቋል።
ሰራዊቱ የተለመደውን ጀብድ በፈፀመበት አካባቢ የሚገኙ ነዋሪዎች የግንባሩን ሰራዊት እየተቀላቀሉ መሆኑን የገለጸው የድርጅቱ ወታደራዊ መምሪያ ግንባሩ በተከታታይ የወሰደውንና እየወሰደ የሚገኘውን ወታደራዊ ማጥቃት የመላውን ኢትዮጵያ ህዝብ ድጋፍ የሚጠይቅ እንደመሆኑ መጠን ለሁለንተናዊ የአርበኝነት ትግሉ የተቻለውን በማበርከት ከስርዓት ለውጡ ተጠቃሚ የሚሆንበት አገር ለመገንባት መነሳት ይገባዋል የሚለውን መልዕክት ያስተላለፋል።
የወያኔ ፓርላማ ሰሞኑን ባካሄደው ስብሰባ ራሱ ያጸደቀውን የይስሙላ ህገ መንግስት በመጣስ ሁለት ተጨማሪ ምክትል ጠቅላይ ሚንስትሮችንና የውጭ ጉዳይ ሚንስትርን ጨምሮ ሌሎች ጥቂት ሚንስትሮችን በመሾም ቀሪው ባለበት እንደሚረግጥ ከሃይለማሪያም ደሳለኝ የቀረበለትን ተቀብሎ አጽድቋል።
ወያኔ በመተካካት ሰበብ ራሱ ያጸደቀውን ህገ መንግስት ጣሰ
ይኸነው አንተሁነኝ
ታህሳስ 1 2012
የወያኔ ፓርላማ ሰሞኑን ባካሄደው ስብሰባ ራሱ ያጸደቀውን የይስሙላ ህገ መንግስት በመጣስ ሁለት ተጨማሪ ምክትል ጠቅላይ ሚንስትሮችንና የውጭ ጉዳይ ሚንስትርን ጨምሮ ሌሎች ጥቂት ሚንስትሮችን በመሾም ቀሪው ባለበት እንደሚረግጥ ከሃይለማሪያም ደሳለኝ የቀረበለትን ተቀብሎ አጽድቋል።
ይህን የህወሃቶች ጊዜ የወሰደ፣ ጥንቃቄ የተሞላበትና የተጠና ሹመት በተመለከተ ገና ያኔ የዘረኛው መለስ ዜናዊ ግብኣተ መሬት ይቅርና በወያኔዎችና የቅርብ ዘመዶች በሚስጥር የተያዘው ገሃድ ሞቱ በይፋ ሳይገለጽ፤ የነበረከት የለቅሶ ሀገር አቀፍ ወጥ ሙሾና ረገዳ ተደርሶ ሳይመረቅ ፤ ዘማሪያን በመዝሙራቸው፣ ደራሲያን በግጥሞቻቸው፣ ዘፋኞች በዘፈኖቻቸውና ተዋኒያንም በትእይንታቸው ”ባለ ራዕዩ መሪ” እያሉ ከመዘባረቃቸው በፊት፤ አዜብ መስፍን የምርጫ ቅስቀሳ እንደሆነ ባሳበቀባት ንግግሯ ”የመለስ ራዕይ እስካልተበረዘና እስካልተከለሰ ድረስ … ወዘተ ወዘተ ከማለቷ እጅግ በፊትና የጠቅላዩን መሞት ያወቁ ሁሉም ወያኔዎች በድብቅ እህህ በሚሉበት ወቅት ሳይቀር የኢትዮጵያ ሕዝብ ካንድ በላይ ምክትል ጠቅላይ ሚንስትር ሊኖር እንደሚችል ያውቅ ነበር።
አንዳንድ ልበ ብርሃን የማሕበረሰባችን አባላት ያህን ጉዳይ እንዲያውም ሲበዛ ወደ ሗላ ጎትተው ጨካኙ መለስ ከመታመሙ በፊት ከሚቀጥለው ሀገር አቀፍ ምርጫ በሗላ ሊተገብራቸው ካሰባቸው የተነቃቁ የወያኔ አባላትን ማደንዘዣ እና በወያኔ ውስጥ እየታየ ያለውን የህወሃት የበላይነት ይብቃ ማጉረምረም ማስተንፈሻ ዘዴዎች ውስጥ እንዳንዱ የሚጠቅሱት አልጠፉም፤ የሶስት ምክትል ጠቅላይ ሚንስትሮችን ሹመት ጉዳይ ፤ ጨካኙ መለስ በጨካኙ ሞት ተወሰደና እስከ ዛሬ ተጓተተ እንጅ።
የሕዝብ ዓይን ያየውን በዚህ መልኩ ይናገር እንጅ እንዲህ እንዳሁኑ ህግ ተጥሶ በጠራራ ፀሐይ ያለ ምንም ማስተባበያ ሹመቱ ያሰጣል ብሎ አልጠበቀም ነበር። ይልቅስ ከዚያ በፊት የወያኔ ማለዘቢያ ንግግሮችና ማስታረቂያ ወይም ግራማጋቢያ መመሪያዎች ካልሆነም ሁሉ በጄ ሁሉ በደጄ የሆነው ወያኔ የግል ንብረቱ በሆነው ፓርላማ አማካኝነት አንቀጽ 75ን ሞረድ የደርጋታል የሚል ግምት ነበር፤ በነበር ቀረ እንጅ። ከዚህ ይልቅ በጊዜው የተመረጠው የሕዝብን ከመሬት ጠብ የማይል ንግግር፤ ”የነቶኔ ሃሳብ ነው፣ ያሸባሪዎች መላምት ነው፣ እንትና እና እንትና የሚባሉ ንቅናቄዎች በዚህ መልኩ ያሻቸውን ቢያወሩ እኛ ግን ከባለራዕዩ ራእዮች ጋር ሳንበረዝና ሳንከለስ ቀጥለናል” እየተባለ እንደተለመደው በሕዝብ ላይ ተሾፈ። ዛሬ የሆነው ግን የህዝብ አይን ያየውና የተናገረው ሆነ።
ዛሬ ህዝባችንን ያንገበገበው ወያኔ የራሱን ህገ መንግስት አንቀጽ 75ን በመጣስ ሶስት ምክትል ጠቅላይ ሚንስትር መሾሙ አይደለም፤ምክንያቱም ህግ መጣስ ለወያኔ የዕለት ተዕለት ተግባሩ ስለሆነ፤ ከዚያ ይልቅ መተካካት በሚል ሰበብ የህወሃት የበላይነት እንደገና መንገሱ እንጅ። ሃይለማሪያም ደሳለኝ አሁን በዋናነት ካቀረበው ሹመት ውስጥ ዋና ዋናዎቹ ሁለቱ በህወሃት ከመያዛቸው አንጻር ሲታይ ሰውየው በራሱ ላይ የቅርብ አለቃና ተከታታይ በመተካካት ስም ለማስቀመጥ እንደተገደደ ያሳይል። የብሄርን ተዋጽኦ ለማሟላት በሚል ከሌሎች ብሄሮች የተሰየሙትም ቢሆኑ ወይም ቀድመው የደነዘዙ አልያም በህወሃት ሰዎች እንዳሻ የሚሽከረከሩና ቦታው ስም እንዲሰጠው ብቻ ሹመቱ የተሰጣቸው ናቸው።
ይችን ”መተካካት” የምትባል ቃልና ውጤቷን በደንብ ያስተዋሉ አንዳንድ ሰዎች እጅግ ወደ ሗላ ተመልሰው የወያኔን የመጀመሪያ የስልጣን ዘመን በማስታወስ በጊዜው ወያኔዎች ” በሁሉም መልኩ ቅድሚያ በጦርነት ለተጎዱ አካባቢዎች” በሚል ሰበብ የቀበሌ ቴሌቪዥንና የእድር ድስትና ማንኪያ ሳይቀር ወደ ትግራይ ማጓጓዛቸው አይረሳም፤ ምንም እንኳ የትግራይ ሕዝብ ከዚህ ዝርፊያ ስም እንጅ ምንም ያልደረሰውና ተጠቃሚ እንዳልነበር የሚታወቅ ቢሆንም።
ወያኔ በየጊዜው በሚያወጣቸው እንደመተካካት ያሉ ዘዴዎች በሽፋን ህወሃቶች ያሻቸውን ሲያደርጉና የፈለጉትንም ሲከውኑ ኖረዋል። ከላይ ለመጥቀስ እንደሞከርኩት ቅድሚያ በጦርነት ለተጎዱ አካባቢዎች በሚል ሰበብ ከትንሽ እስከ ትልቅ ጥሬ እቃ፣ የሰው ሃይል፣ የኢንቨስትመንት አቅም፣ የትምህርት ተቋማትና ሌሎች ግንባታዎችን ወደ ትግራይ በማዞር ትልቅ የሙስና መረብ ገንብተውበታል፤ ጥቂት የማይባሉትም ከታጋይነት ይልቅ ባንድ ጊዜ ወደ ታዋቂ ነጋዴነት እና ኢነቨስተርነት ተቀይረውበታል። የትግራይ ሰፊ ሕዝብ ግን ልክ እንደሌላው ኢትዮጵያዊ ወገኑ ”ሽህ ቢታለብ ያው በገሌ…” አለች የምትባለውን የድመቷን ተረት እየተረተ የስቃይ ዘመኑን ይገፋል።
እንዲህ እንደዛሬው የያኔው የወያኔ ፓርላማም ያችኑ የተለመደች ”ቅድሚያ በጦርነት ለተጎዱ አካባቢዎች” የምትለዋን ነጠላ ዜማ በማዜም ከፍ ያለ በጀት ለክልሉ በመመደብ ሙሰኛ ወያኔዎችን አበረታቷል። ከዚህ ጋር በተያያዘ በጊዜው የነበሩት ጥቂጥ የህትመት ውጤቶች፤ በእርግጥ ቁጥራቸው ካዛሬው ይበልጥ ነበር፤ ”ትግራይ እስክትለማ ሌላው ሀገር ይድማ” የሚል ጽሁፍ በማስነበባቸው ብዙ መተረማመስ እንደተፈጠረና ከፍ ዝቅ እንደተደረጉ አይዘነጋም።
ሌላው እንደ መተካካት ያለና በሀገራችን ጉድ የታየበትና ታምር የተሰራበት አሁንም እየተሰራበት ያለ ደግሞ ”መድብለ ፓርቲና አውራ ፓርቲ” የሚለው ነው። ወያኔ በሀገራችን መድብለ ፓርቲ ስርአትን እስፍኛለሁ በማለቱ ከዓለም ዙሪያ ከሚጎርፍለት የዲፕሎማሲ ችሮታ በተጨማሪ የትምህርትና የአቅም ግንባታ እገዛ፣ የአቅርቦትና የቴክኖሎጅ ሽግግር እርዳታ እንዲሁም በገንዘብ አገሪቱ አይታው የማታውቀውን በቢሊዮን የሚቆጠር ዶላር እርዳታ በየዓመቱ ወያኔ ሲያፍስ ቆይቷል፤ ምንም እንኳ አንቱ የተባሉ ዓለማቀፍ ተቋማት የሚበዛው የአይነትም ሆነ የገንዘብ እገዛ በወያኔ ባለስልጣናት አማካኝነት ተዘርፎ በውጭ ባንኮች በግል ሃብትነት የተቀመጠ መሆኑን ያጋለጡ ቢሆንም። ይሁንና ይህን ሁሉ ችሮታና ጥቅማጥቅም ያስገኘው መድብለ ፓርቲ ተሽከርክሮና ለዘብ ብሎ ”የአውራ ፓርቲ ስርአት” በመባል አውራ ነኝ ባዩ ወያኔ ህወሃት ተቃዋሚ ነን የሚሉትን ፓርቲዎች ይቅርና የኔ ናቸው በሚላቸውም በብአዴን፣ በደህዴን እና በኦህዴድም ላይ አውራ ሆኖ ባውራ ፓርቲ ስም እገዛውንም፣ የትምህርት እድሉንም፣ ስልጣኑንም፣ ኢንቨስትመንቱንም፣ ንግዱንም፣ ሙስናውንም፣ የመንግስትም ሆነ መንግሳታዊ ያልሆኑ ድርጅቶችንም፣ እድሩንም፣ ፎረሙንም፣ ማህበሩንም፣ እቁቡንም ጠቅልሎ ይዞ ያሻውን እያደረገ ቀጥሏል።
የወያኔ ህግ አልበኝነትና ሃይ ባይ ማጣት በመተካካት ሰበብ በሚፈጸም ህግወጥነት እና ቅድሚያ ለተጎዱ አካባቢዎች በሚል የሃብት ሽግግር ብቻ የሚቆም አልሆነም። ይህን ሁሉ ካደረገና ሁሉንም ነገር ዝብርቅርቁን ካወጣም በሗላ ቢሆን ሀገሪቱን የሚመራት ማን መሆኑ ለመለየት እስከሚቸግር ድረስ የሟቹ የጎጠኛው መለስ ዜናዊ የተለያዩ ፎቶ ግራፎች የሀገሪቱን ህንጻዎች እስከ ዛሬም ድረስ ሸፍነው መታየታቸውና ስሙም ለሀገሩም ሆነ ለሕዝቡ መልካም እንዳደረገ መሪ በወያኔ ጋዜጦች፣ ራዲዮዎችና ቴሌቪዥኖች ክህዝባችን ህሊና እንዳይጠፋ ይመስላል ጠዋት ማታ እንደ ፈረንጅ ቅመም በየዜናው አላግባብ እየተደነጎረ ከመገኘቱም በተጨማሪ፤ የባስ ብሎ የወያኔ ቃል አቀባይ አንባሳደር ዲና ሙፍቲ ከቪኦኤ የእንግሊዝኛው ክፍል ጋር ባደረገው ቃለ መጠይቅ ”በፓርላማ የመለስ መቀመጫ ቦታ ክፍት ነው ለምንድን ነው” ተብሎ ለተጠየቀው ጥጣቄ ሲመልስ ”ለባራዕዩ መሪያችን ክብር ለመስጠት ነው” ማለቱ ዘላለማዊ መሪ ተብለው በልጃቸውና በልጅ ልጃቸው ዘመን ሰይቀር ሰሜን ኮሪያን እየመሩ እንደሚገኙት የሰሜን ኮሪያ የቀድሞ ፕሬዚዳንት ኪም ኢል ሱንግ እኛስ አገር ”ለባለ ራዕዩ መሪ ክብር ለመስጠት” በሚል ስበብ አሁንም ሀገራችን በሙት እየተመራች ስላለመሆኗ ምን ማረጋገጫ አለ። መቼም ሃይለማሪም ደሳለኝስ የት ሄደና ብላችሁ ስድስት ወር እንዳታስቁኝ።
ይህን ሁሉ ጉድና መከራ፣ ስቃይና ግፍ፣ ህግ አልበኝነትና የወያኔን ሁሉ የኔና በኔ ባይነትን ተሸክሞ እየተጓዘ ያለው የሀገራችን ሕዝብ በቃኝ ብሎ በመነሳት በወያኔ የግፍና የከፋፍለህ ግዛ አገዛዝ ላይ ማሳየት የጀመረውን በብሔርም ሆነ በሃይማኖት አነድነትን የማጠናከርና ከሁሉም ዴሞክራሲያዊ ሃይሎች ጋር እያደረገ ያለውንም ሁሉን አቀፍ ትብብር በከፍተኛ ሁኔታ በመቀጠልና ወያኔን የማስወገድ ብቃቱን ለዓለም የበለጠ አጠናክሮ በማሳየት ከሌሎች አህጉር አቀፍም ሆነ ዓለም አቀፍ ድርጅቶችም ሆነ ሀገሮች እገዛን ሊያገኝ ይችላል። ከዚህ ውጭ ግን ”ባለቤት ካልጮኸ ጎረቤት አይረዳም” እንደሚባለው እጅን አጣጥፎ በመቀመጥ ለራስ ችግርና መከራ ዓለም አቀፍ እገዛንም ሆነ መለኮታዊ መፍትሄን መጠበቅ የሕዝባችንን ስቃይ የበለጠ ከማስፋቱም በላይ ሀገራችንንም ከዓለም ካርታ ላይ ሊያስፍቃት ይችላል። ስለዚህም የህን ትሪካዊ ትብብር የበለጠ ለማጠናከር ጊዜው ዛሬ ነው፤ አሁን።
Dec 2, 2012
ኢሳት ዜና:-የፍትህ ጋዜጣ ዋና አዘጋጅ ጋዜጠኛ ተመስገን ደሳለኝ ከዚህ ቀደም በፌዴራል ዐቃቤ- ሕግ ቀርቦበት የነበረው ክስ እንደገነ ተቀሰቀሰ፤
የጋዜጠኛ ተመስገን ደሳለኝ ክስ እንደገና ተቀሰቀሰ
ኢሳት ዜና:-የፍትህ ጋዜጣ ዋና አዘጋጅ ጋዜጠኛ ተመስገን ደሳለኝ ከዚህ ቀደም በፌዴራል ዐቃቤ- ሕግ ቀርቦበት የነበረው ክስ እንደገነ ተቀሰቀሰ፤
ትላንት ሃሙስ ህዳር 20 ቀን 2005 ዓ.ም ከቀትር በኋላ ወደ ጋዜጣው ቢሮ የፍርድ ቤት መጥሪያ ይዘው የመጡት የፖሊስ አባላት ጋዜጠኛ ተመስገን ከአዲስ አበባ ውጪ መሆኑ ተነግሯቸው ተመልሰዋል ።
ዓርብ ህዳር 21 ቀን 2005 ዓ.ም ከሰሃት በኋላ የፌዴራል ፍተኛው ፍርድ ቤት ልደታ ምድብ 16ተኛ ወንጀል ችሎት ጋዜጠኛ ተመስገን በሌለበት ችሎት የሰየመ ሲሆን የፍርድ ቤት መጥሪያ ለጋዜጠኛው ሊያደርሱ የሄዱት ፖሊሶች በጊዜው ሊያገኙት አለመቻላቸውንና ለሥራ ባልደረቦቹ ግን መንገራቸውን ገልጸዋል፡፡
ቀደም ሲል የጋዜጠኛ ተመስገን ደሳለኝን የዋስትና መብት የነፈጉት ዳኛ መጥሪያው እንዳልደረሰው ካረጋገጡ በኋላ ዐቃቤ- ሕግን የውሳኔ አስተያየት የጠየቁ ሲሆን ዐቃቤ- ሕግ በበኩሉ በቀጣይ እንዲቀርቡልኝ ማዘዣ ይጣፍልኝና አጭር ቀጠሮ ይሰጠኝ ብሏል፡፡
የችሎቱ ዳኛ በበኩላቸው የፍርድ ቤት መጥሪያ ለፍትህ ጋዜጣ ዋና አዘጋጅ ተመስገን ደሳለኝ እና ለድርጅቱ ጠበቃ እንዲደርስ ማዘዣ እንዲወጣ አዘው ቀጣይ ቀጠሮውንም ለታህሳስ 2 ቀን 2005 ዓ.ም ጊዜ ቀጠሮ ሰጥተዋል፡፡
ጋዜጠኛ ተመስገን ደሳለኝ ከጤናው ጋር በተያያዘ ወደ አዋሳ መጓዙን ተከትሎ መጥሪያ እንደደረሰው ለኢሳት ገልጿል።
የፕሬስ አፈናው በአቶ ሀይለማርያም የስልጣን ዘመንም ተጠናክሮ መቀጠሉን ጋዜጠኛ ተመስገን ደሳለኝ በአዲስ ታይምስ መጽሄት ላይ ሲሰራ የገጠመውን ችግር በመዘርዝር ገልጿል
ተመስገን ፍትህ ጋዜጣን ሲያሳትም በነበረበት ወቅት ከ39 ባላነሱ እንያንዳንዳቸው ከ106 በላይ ዝርዝር ክሶችን በያዙ ወንጀሎች መከሰሱ ይታወቃል።
ከታዋቂው ጋዜጠኛ ተመስገን ደሳለኝ ጋር በፕሬስና በወቅታዊ የአገራች ፖለቲካ ዙሪያ ያደረግነውን ቃለምልልስ ከዜናው በሁዋላ በትኩረት ክፍለ ጊዜ የምናቀርብ መሆኑን ለመግለጽ እንወዳለን።
ኢሳት ዜና:-የኦሮሚያ ክልል ምክር ቤት ዛሬ ጉባኤውን ሲያጠናቅቅ የ77 ዳኞችን ሹመት አጽድቋል።የክልሉ ከፍተኛ ፍርድ ቤት ፕሬዚዳንት ሆነው የተሾሙት አቶ ፍቅሩ አያና ከምክር ቤት አባላቱ ከፍተኛ የሆነ ተቃውሞ ቢቀርብባቸውም፣ ከፍተኛ አመራሮች ስለፈለጉዋቸው ብቻ እንዲሾሙ መደረጉን የኦህዴድ ምንጮች ገልጸዋል።
ከፍተኛ ሙስና ፈጽመዋል የተባሉት ግለሰብ የኦሮምያ ከፍተኛ ፍርድ ቤት ፕሬዚዳንት ሆነው ተሾሙ
ኢሳት ዜና:-የኦሮሚያ ክልል ምክር ቤት ዛሬ ጉባኤውን ሲያጠናቅቅ የ77 ዳኞችን ሹመት አጽድቋል።የክልሉ ከፍተኛ ፍርድ ቤት ፕሬዚዳንት ሆነው የተሾሙት አቶ ፍቅሩ አያና ከምክር ቤት አባላቱ ከፍተኛ የሆነ ተቃውሞ ቢቀርብባቸውም፣ ከፍተኛ አመራሮች ስለፈለጉዋቸው ብቻ እንዲሾሙ መደረጉን የኦህዴድ ምንጮች ገልጸዋል።
የምክር ቤት አባላት በአቶ ፍቅሩ ላይ ካቀረቡዋቸው የመቃወሚያ ሀሳቦች መካከል ግለሰቡ በሙስና የተዘፈቁ ናቸው፣ በዞናቸው ዳኛ ሆነው በሰሩበት ወቅት በህዝብ የተጠሉና ህዝብን ያንገላቱ ናቸው፣ የስነምግባር ችግር አለባቸው፣ በህብረተሰቡ ዘንድ ተቀባይነት የላቸውም የሚሉት ይገኙበታል። የክልሉ ባለስልጣናት ከምክር ቤት አባላት ለቀረበባቸው ተቃውሞ አጣርተን መልስ እንሰጣለን የሚል ድፍንፍን ያለመልስ በመስጠት ሹመቱ እንዲጸድቅ አድርገዋል።
የምክር ቤት አባላቱ በባለስልጣኑ አሰራር ላይ ነቀፌታ ሲያቀርቡ እንደነበር ታውቋል።
በጉባኤው ማጠናቀቂያ ላይ ክልሉን ፕሬዚዳንት አቶ አለማየሁ አቶምሳን ጨምሮ የስራ አስፈጻሚዎች የስልጣን ሹም ሽር ይኖራል የሚል አጀንዳ ተይዞ የነበረ ቢሆንም ምክንያቱ በውል ባልታወቀ ሁኔታ አጀንዳው እንዲሰረዝ ተድርጓል። መረጃዎች እንደሚያመለክቱት አቶ አለማየሁን ለመተካት ሀሳብ ቢቀርብም በሚተካው ሰው ላይ የስራ አስፈጻሚዎች ለመስማማት ባለመቻላቸው እንዲቀር ተድርጓል። አንዳንድ የስራ አስፈጻሚ አባላት ስብሰባ ረግጠው እስከመውጣት መድረሳቸውን ለማወቅተ ችሎአል።
በሰሞኑ የምክር ቤት ስብሰባ ላይ አርብ እለት ከተገኙት ከምክትል ፕሬዚዳንቱ ከአቶ አብዱላዚዝ በስተቀር ፕሬዚዳንቱን ጨምሮ ሌሎች ከፍተኛ ባለስልጣናት በማጠቃለያው ጉባኤ ላይ አልተገኙም።
ሰሞኑን ለአቶ ሙክታር ከድር የተሰጠው የምክትል ጠቅላይ ሚኒሰትርነት ቦታ በተወሰነ መጠን በምክር ቤቱ ውስጥ ይነሳል ተብሎ የተጠበቀውን ተቃውሞ ማብረዱ ታውቋል።
በሌላ ዜና ደግሞ አዳማ 5ኛውን ከንቲባ ሾማለች። ከሙስና ጋር በተያያዘ ከህዝብ በቀረበ ተቃውሞ ከስልጣን እንዲባረሩ በተደረጉት የተወካዮች ምክር ቤት አባሉ በአቶ ጉታ ላንጮሬ በአቶ ባካር ሻሌ ተተክተዋል። አቶ ባካር ሻሌ አቶ በረከት የሚመሩት የኮሚኒኬሽን ጽህፈት ቤት ምክት ሃላፊ የነበሩ ናቸው።
አንዳንድ ወገኖች ግለሰቡ በእርግጥም ከሙስናና ከአስተዳደር ብቃት ጋር በተያያዘ በከተማው ህዝብ ዘንድ ተቃውሞ ተነስቶባቸው የነበረ ቢሆንም፣ አሁን ከስልጣናን የተባረሩት ግን ምናልባትም በኦህዴድ ውስጥ ከተፈጠረውን ችግር ጋር ተያይዞ ሊሆን እንደሚችል ይናገራሉ።
ኢሳት የከንቲባውንና የከተማ ልማት ቢሮ ሀላፊውን ከስልጣን መባረር መዘገቡ ይታወሳል።
Dec 1, 2012
በአገር የምትመሰለዏን ትልቅ ክብር ያላትን ውዶዋን ሴትን በዚህ መልኩ ያሰቃያሉ እህቶቻችን በፌደራል ታፍነው ሲወሰዱ
እህቶቻችን በፌደራል ታፍነው ሲወሰዱ
እንደው እስከ መች ነው እንደዚ እያየን ዝም የምንለው በዚህ በኩል አገራችን ለማች አደገች ይላሉ በሌላ በኩል ደግሞ ይኧው እንደምናየው በአገር የምትመሰለዏን ትልቅ ክብር ያላትን ውዶዋን ሴትን በዚህ መልኩ ያሰቃያሉ ። እንደው ከምን ይሆን የተፈጠሩት ከሴት ወይስ ? ምነው እነሱን እንኩዏን ቢተዋቸው ለራሳቸው በአረብ አገር ላይ የሚደርሰው ሰብዓዊ መብት ረገጣ የነጻነት እጦት ሌላው ይቅርና የአለም ደቻሳ እንባን በደንብ ሳያብሱ ዛሬ ደግሞ አፍነው ይወስዱዋቸዋል ። ለነገሩ ለካስ እነዚህ ሰዎች የተፈጠሩት ከሴት አደለም
ከያሬድ ኤልያስ
ኢሳት ዜና:-በሩዋንዳ ተቋቁሞ በነበረው የተበባሩት መንግስታት ድርጅት አለማቀፍ የወንጀለኞች ፍርድ ቤት ዋና አቃቢ ህግ በመሆን ያገለገሉት እና በህግ የማስተማር ሙያ ላይ ለረጅም ጊዜ አገልግሎት የሰጡት ዶ/ር ያቆብ ሀይለማርያም ለኢሳት እንደተናገሩት የሁለቱ ጠቅላይ ሚኒስትሮች ሹመት ህገመንግስታዊ ድጋፍ የለውም። ዶ/ር ያቆብ ” የህገመንግስቱ አንቀጽ 75 ጠቅላይ ሚኒስትሩ በማይኖሩበት ጊዜ ምክትል ጠቅላይ ሚኒስትሩ ተክቶ እንደሚሰራ ይደነግጋል እንጅ ከሁለት ወይም ሶስት ምክትል ጠቅላይ ሚኒስትሮች መካከል ተመርጦ አንዱ ይተካቸዋል አይልም” ብለዋል
የሁለቱ ም/ጠቅላይ ሚኒሰትሮች ሹመት ህገመንግስታዊ ድጋፍ የለውም ሲሉ አንድ ታዋቂ የህግ ባለሙያ ገለጹ
ኢሳት ዜና:-በሩዋንዳ ተቋቁሞ በነበረው የተበባሩት መንግስታት ድርጅት አለማቀፍ የወንጀለኞች ፍርድ ቤት ዋና አቃቢ ህግ በመሆን ያገለገሉት እና በህግ የማስተማር ሙያ ላይ ለረጅም ጊዜ አገልግሎት የሰጡት ዶ/ር ያቆብ ሀይለማርያም ለኢሳት እንደተናገሩት የሁለቱ ጠቅላይ ሚኒስትሮች ሹመት ህገመንግስታዊ ድጋፍ የለውም። ዶ/ር ያቆብ ” የህገመንግስቱ አንቀጽ 75 ጠቅላይ ሚኒስትሩ በማይኖሩበት ጊዜ ምክትል ጠቅላይ ሚኒስትሩ ተክቶ እንደሚሰራ ይደነግጋል እንጅ ከሁለት ወይም ሶስት ምክትል ጠቅላይ ሚኒስትሮች መካከል ተመርጦ አንዱ ይተካቸዋል አይልም” ብለዋል
ዶ/ር ያቆብ ሹመቱ ከመሰጠቱ በፊት የተወካዮች ምክር ቤትና የፌዴሬሽን ምክር ቤቶች በጋራ ተስማምተው ህጉን ማሻሻል ይችሉ እንደነበር ገልጸዋል።
ምናልባት ሌሎች ያልታዩ የህግ ድንጋጌዎች በመኖራቸው በነዚያ ድንጋጌዎች መሰረት የተደረገ ሹመት ሊሆን አይችሉም ወይ ተብለው ለተጠየቁት ዶ/ር ያቆም ፣ ምንም የሚያሻማ ነገር ነገር የለም በማለት መልሰዋል
ኢህአዴግ ስለ ህገመንግስት መታስ በተደጋጋሚ ይናገራል፣ በዚህ ድንጋጌ ላይ ህገመንግስቱ በግልጽ እንደተጣሰ ተናግረዋል፣ ኢህአዴግ እሞትለታለሁ የሚለውን ህገመንግስት ለምን በአደባባይ ለመጣስ የፈለገ የመስልዎታል በሚል ለቀረበላቸው ጥያቄ ደግሞ፣ ዶ/ር ያቆም ኢህአዴግን በመሰረቱ 4 ድርጅቶች መካከል ያለውን የስልጣን ሽኩቻ ለማብረድ ታስቦ ሊሆን ይችላል ብለዋል
አቶ ሀይለማርያም ደሳለኝ የህወሀቱን ዶ/ር ደብረጺዮን ገብረሚካኤልንና የኦህዴዱን አቶ ሙክታር ከድርን ምክትል ጠቅላይ ሚኒስትር በማድረግ መሾማቸው ይታወሳል።
ኢሳት ዜና:-የሙስሊም ኢትዮጵያውያንን ሰላማዊ ተቃውሞ በመምራታቸው በሽብርተኝነት ተከሰው በእስር ላይ የሚገኙት የድምጻችን ይሰማ የአመራር አባላት ዛሬ ልደታ በሚገኘው ከፍተኛው ፍርድ ቤት ቢቀርቡም ለህዳር 27 ቀን 2005 ዓም የጊዜ ቀጠሮ ተሰጥቷቸው ወደ እስር ቤት ተመልሰዋል።
የድምጻችን ይሰማ የኮሚቴ አባላት ፍርድ ቤት ቀረቡ
ኢሳት ዜና:-የሙስሊም ኢትዮጵያውያንን ሰላማዊ ተቃውሞ በመምራታቸው በሽብርተኝነት ተከሰው በእስር ላይ የሚገኙት የድምጻችን ይሰማ የአመራር አባላት ዛሬ ልደታ በሚገኘው ከፍተኛው ፍርድ ቤት ቢቀርቡም ለህዳር 27 ቀን 2005 ዓም የጊዜ ቀጠሮ ተሰጥቷቸው ወደ እስር ቤት ተመልሰዋል።
የኮሚቴ አባላት ጠበቃ የሆኑት አቶ ተማም አባቡልጋ ለኢሳት እንደገለጡት የዛሬው ችሎት አቃቢ ህግ በጠበቆች በኩል ለቀረበው መቃወሚያ መልስ ለመስጠት ተብሎ የተቀጠረ ነበር። አቃቢ ህግ መልሱን በንግግር ለፍርድ ቤት ማቅረቡን የገለጡት አቶ ተማም ፍርድ ቤቱ የግራ ቀኙን መከራከሪያ ሰምቶ ተከሳሾች በቀረበባቸው ክስ ቃላቸውን ይስጡ አይስጡ በሚለው ላይ ውሳኔ ለማስተላለፍ የፊታችን ሀሙስ መቀጠራቸውን ተናግረዋል።
አቶ ተማም እንዳሉት ፍርድ ቤቱ በመጪው ሀሙስ ክሱ እንዲቀጥል፣ እንዲሻሻል፣ ወይም ውድቅ እንዲሆን ብይን ይሰጣል።
ጠበቆች ባለፈው ሳምንት ባቀረቡት መቃወሚያ በአቃቢ ህግ የቀረበው ክስ ህገመንግስቱን የጣሰና በርካታ የህግ እጸጾች ያሉበት ነው በማለት መገልጻቸውን መዘገባችን ይታወሳል።
ይህ በእንዲህ እንዳለ ለኮሚቴ አባላቱ ድጋፋቸውን ለመስጠት ወደ ልደታ ያቀኑ ሙስሊሞች በፖሊሶች መባረራቸውን አንዳንዶችም በፖሊስ መኪኖች ተጭነው መወሰዳቸው ታውቋል።
ጉዳዩን በማስመልከት በአካባቢው የነበሩ የተለያዩ የእስልምና እምነት ተከታዮችን አነጋግረን እንደተረዳነው ፖሊሶች እናቶችን ብቻ በመለየት እየደበደቡ ወደ እስር ቤት ውሰደዋቸዋል
ሌላ ሙስሊም በበኩሉ ” ወንዶችን ቢደበድቡ የተለመደ ነው፣ እናቶችንና እህቶቻችንን መደብደባቸው ግን ሊወጥልን አልቻለም” ብሎአል
የሙስሊም ኢትዮጵያውያን ተቃውሞ እንደቀጠለ ባለበት በዚህ ጊዜ መንግስት፣ ኮሚቴ አመራሩን የሚያወግዙ ሰልፎችን በተለያዩ ከተሞች እያዘጋጀ መሆኑን መዘገባችን ይታወሳል።
በኦሮሚያ ክልል አዳማን ጨምሮ በተለያዩ ዋና ዋነ ከተሞች ለማዘጋጀት የኮሚቴ አባላት መዋቀራቸውን ለማወቅ ተችሎአል።
Nov 29, 2012
ኢትዮጵያ ከአውሮፓ ኅብረት የ816 ሚሊዮን ብር የልማት ድጋፍ አገኘች
ኢሳት ዜና:-የድጋፍ ስምምነቱን የፈረሙት የገንዘብና ኢኮኖሚ ልማት ሚኒስትር ሱፊያን አህመድና የአውሮፓ ኅብረት የምሥራቅና ደቡባዊ አፍሪካ ዳይሬክተርና የአፍሪካ ካሪቢያን ፓስፊክ አስተባባሪ ፍራንሲስካ ሞስካ ናቸው።
ድጋፉ የወጪ ምርቶችና በተመረጡ ኢንቨስትመንት መስኮች በቆዳና የቆዳ ውጤቶች ፣ ጨርቃጨርቅ ፣ የግብርና ምርቶች ማቀነባበሪያና መድኃኒት ፋብሪካዎችን በቴክኖሎጂ ሽግግር ፣ በልምድና ክህሎት እንዲሁም የገበያ ልማትን በማጠናከር ተወዳዳሪነታቸውን ለማጠናከር እንዲሁም በቢዝነስ ፣በሥራ አመራርና በፈጠራ ሥራ ለግሉ ዘርፍና ለመንግሥት ተቋማት ጥራት ያለው ትምህርት ለመስጠት በአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ የኢትዮ-አውሮፓ የቢዝነስ ትምህርት ቤት ለመክፈት ይውላል ተብሎአል።
Subscribe to:
Posts (Atom)